จัดลิสต์หนังและสารคดีที่บอกเราว่า อากาศสะอาดและสิ่งแวดล้อมที่ดีเป็นเรื่องที่ทุกคนมีส่วนร่วมได้
The Lorax (2012)
เท็ด เด็กหนุ่มที่เติบโตขึ้นมาใน Thneedville เมืองที่ทุกอย่างสร้างจากพลาสติกและของปลอม หลังบ้านของเขาเต็มไปด้วยต้นไม้หลอดแก้วที่ควบคุมสีไฟให้เปลี่ยนฤดูได้ด้วยรีโมต พุ่มไม้เป่าลม ไม่มีดอกไม้ ไม่มีสัตว์ และทุกคนมีชีวิตอยู่ได้ด้วยการซื้อความสดชื่นจากอากาศกระป๋อง
ออเดรย์เพื่อนสาวข้างบ้านที่เขาแอบชอบมีความฝันที่จะได้เห็นต้นไม้จริงๆ สักครั้ง บ่ายวันหนึ่งออเดรย์ชวนเท็ดไปดูภาพวาดต้นไม้ของเธอที่สวนหลังบ้าน และเล่าความฝันให้ฟังว่าเธออยากแต่งงานกับคนที่มาขอเธอใต้ต้นไม้จริง นั่นเป็นจุดเริ่มต้นให้เท็ดเริ่มสงสัยว่า ‘ต้นไม้’ ที่ไม่ต้องเสียบปลั๊กนั้นหน้าตาเป็นอย่างไร และสำคัญยังไงกับชีวิต
เท็ดจึงเริ่มออกเดินทางเพื่อตามหาต้นไม้ตามคำบอกเล่าของคุณย่า สู่การผจญภัยเพื่อหาความหมายของคำว่า “Unless (เว้นเสียแต่ว่า…)” ก่อนที่จะสายเกินไป
“Under the Dome” Documentary on China’s Pollution by Chai Jing
สารคดีเล่าเรื่องมลภาวะอากาศในจีน โดยคุณแม่อดีตนักข่าวโทรทัศน์กลางของจีน เธอมีความห่วงใยเรื่องปัญหามลภาวะทางอากาศ จนกระทั่งเธอตั้งท้องลูกสาว และต่อมาพบว่าลูกในครรภ์ของเธอมีเนื้องอก หลังคลอดลูกสาวของเธอต้องได้รับการผ่าตัดทันที เธอโทษว่ามลพิษของอากาศในจีนเป็นสาเหตุที่ทำร้ายสุขภาพลูกสาวของเธอและประชาชนจีน ไปจนถึงประชากรโลก
เธอตั้งคำถามขึ้นมาสามข้อ: หมอกควันคืออะไร? มันมาจากไหน? และเราสามารถทำอะไรกับมันได้บ้าง? และทำสารคดีเรื่องนี้ขึ้นมาจากหลักฐาน การไปพบผู้เชี่ยวชาญที่แก้ปัญหาหมอกควันที่ลอนดอน และลอสแองเจลิส แล้วนำข้อมูลที่เธอเจอมาเปิดโปงปัญหาใต้หมอกพิษนี้ ร่วมหาคำตอบไปกับเธอ (ที่อาจจะชวนคนดูตั้งคำถามถึงอากาศในบ้านเรา) ได้ในสารคดีเรื่องนี้
Dark Waters (2019)
เรื่องนี้ไม่เกี่ยวกับปัญหาหมอกควันโดยตรง แต่เล่าถึงประเด็นปัญหาโรงงานปล่อยสารพิษลงสู่แหล่งน้ำสาธารณะ หากใครชอบหนังสายทริลเลอร์สอบสวนที่เชือดเฉือนกันด้วยข้อกฎหมาย หนังเรื่องนี้เป็นอีกเรื่องที่ทำให้เห็นว่าการสู้แบบไม่ถอยของทนายคนหนึ่ง จะล้มยักษ์ในวงการอุตสาหกรรมเคมีได้อย่างไร
หนังสร้างจากเรื่องจริงของ Rob Bilott ทนายความอเมริกันไฟแรงที่ยืนหยัดต่อสู้กับ Dupont บริษัทเคมีภัณฑ์รายใหญ่ของโลกบนเส้นทางที่แทบไม่เห็นชัยชนะยาวนานกว่า 13 เรื่องราวเกิดย้อนกลับไปในปี 1999 ยุคที่กระทะเทฟลอนเพิ่งออกสู่ตลาดและเป็นที่นิยมอย่างสูง ในความเป็นกระทะเอนกประสงค์โดยที่ผู้บริโภคไม่รู้เลยว่า โรงงานผลิตกระทะของดูปองท์ที่เมืองปาร์กเกอร์สเบิร์ก รัฐเวอร์จิเนีย ใช้สารพิษ ชื่อ Perfluorooctonoic acid (PFOA) ที่เป็นสารก่อมะเร็ง และทำให้เกิดการกลายพันธุ์ในสิ่งมีชีวิต ในการผลิตกระทะเทฟลอน และปล่อยสารชนิดนี้ลงสู่แม่น้ำลำคลองกว่า 40 ปี ส่งผลกระทบต่อชีวิตชาวบ้านและสัตว์ในเมืองชนบทเล็กๆแห่งนี้
แม้จะมีคนเจ็บป่วย สัตว์ล้มตายและฟ้องร้องคดีจำนวนมาก แต่เคสที่ชาวบ้านเรียกร้องมักจะเงียบหายไป มีเพียงร็อบที่ยืนหยัดต่อสู้เคียงข้างชาวเมืองปาร์กเกอร์สเบิร์ก และเจาะลึกหาที่มาของปัญหา จนค้นพบสาร PFOA ที่เป็นต้นเหตุ จนปัจจุบันประกาศห้ามใช้เเล้ว
แม้ประเด็นในหนัง Dark Waters จะดาร์กสมชื่อเรื่อง แต่หนังเรื่องนี้เป็นอีกเรื่องที่ช่วยยืนยันว่า พลังของคนธรรมดาตัวเล็กๆ ที่ไม่เคยยอมแพ้จะเอาชนะยักษ์ใหญ่เพื่อท้องฟ้าที่สดใสของทุกคนได้ ในสักวันหนึ่ง
The Crown (ep.4)
ในตอนที่สี่ของซีรีส์เรื่องนี้ เล่าเรื่อง “The Great Smog” หรือ “Great Pea Soup” ปรากฏการณ์ที่หมอกหนาปกคลุมเมืองลอนดอนนานกว่า 5 วัน หมอกหนาเริ่มเข้าปกคลุมลอนดอนในวันที่ 5 ธันวาคม 1952 สร้างความปั่นป่วนให้ชีวิตชาวเมืองย่ำแย่ บดบังทัศนวิสัย การเดินทางติดขัด โรงพยาบาลแน่นไปด้วยผู้ป่วย เมื่อหมอกเริ่มจางในวันที่ 9 ธันวาคม มีรายงานผู้เสียชีวิตกว่า 4,000 ราย (บางสื่อรายงานว่าอาจมีมากถึง 12,000 จากเหตุการณ์นี้)
มีข้อมูลคาดการณ์ถึงสาเหตุเพิ่มเติมว่า เกิดจากในช่วงนั้นเป็นฤดูหนาว มีหมอกควันจากการเผาถ่านหินเพื่อสร้างความอบอุ่นในครัวเรือนและโรงงานอุตสาหกรรม
เหตุการณ์ครั้งนี้เป็นจุดเริ่มต้นให้สภาเมืองลอนดอนและรัฐบาลอังกฤษ เห็นถึงผลกระทบที่รุนเเรงของปัญหามลภาวะทางอากาศ จนออก The City of London Act 1954 มาตรการควบคุมการเผาถ่านหินและโรงงานอุตสาหกรรม การสูบบุหรี่ในที่สาธารณะ และกิจกรรมอื่นๆ เพื่ออากาศสะอาด และนำไปสู่การผลักดัน Clean Air Act 1956 และ 1968 กฎหมายที่พูดถึงมาตรการรักษาอากาศสะอาดและสิทธิในการมีอากาสสะอาดฉบับแรกของโลก
https://web.facebook.com/TheCrownNetflix/videos/1654611268169336/
ที่มาข้อมูล:
1. imdb
2. radiotimes