วันนี้กิจกรรมหลายอย่างของมนุษย์ก่อให้เกิดฝุ่น PM2.5 เกินมาตรฐาน จนกลไกทางธรรมชาติไม่สามารถขจัดออกได้ดังเดิม จึงย้อนมาทำร้ายมนุษย์ผู้เป็นต้นเหตุ ไปดูกันดีกว่าว่ากิจกรรมใดบ้างที่ก่อให้เกิดฝุ่น PM2.5 และสารพิษทางอากาศ แล้วเราจะช่วยลดมลพิษทางอากาศนี้ได้อย่างไร
ฝุ่น PM คืออะไร ทำไมต้อง 2.5
PM2.5 หรือ ฝุ่นละเอียด คือฝุ่นในอากาศที่มีเส้นผ่าศูนย์กลางอยู่ที่ 2.5 ไมครอน (ขนาดประมาณ 1 ใน 25 ส่วน เมื่อเทียบกับเส้นผ่าศูนย์กลางของเส้นผม) มองไม่เห็นด้วยตาเปล่า เส้นขนในจมูกไม่สามารถกรองเก็บไว้ได้ PM2.5 ยังเป็นพาหะนำสารอันตรายในอากาศ เช่น ปรอท แคดเมียม โลหะหนัก สารก่อมะเร็ง เข้าสู่ร่างกาย องค์การอนามัยโลก (WHO) กำหนดให้ฝุ่น PM2.5 อยู่ในกลุ่มที่ 1 ของสารก่อมะเร็ง
5 สิ่ง งด-ลด สะกด PM2.5 และสารพิษในอากาศ
สาเหตุใหญ่ของการเกิด PM2.5 นั้นมาจากรถยนต์ การก่อสร้าง อากาศพิษจากปล่องโรงงานอุตสาหกรรมและโรงผลิตไฟฟ้า รวมถึงการเผาในที่โล่งแจ้ง เป็นหลัก แต่กิจกรรมเล็กๆ ใกล้ตัวเราก็มีส่วนซ้ำเติมสถานการณ์ให้แย่ลง ดังนั้นเพียงเรา ‘งด’ หรือ ‘ลด’ กิจกรรมต้นเหตุ ก็จะช่วยลดสารพิษในอากาศลงได้บ้าง
1. งดสูบบุหรี่ ทุกครั้งที่จุดบุหรี่จะก่อสารพิษถึง 4,000 ชนิด ที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อม การงดสูบบุหรี่จะช่วยให้สุขภาพของผู้สูบ คนรอบข้าง และสุขภาพของโลกดีขึ้น
2. งดเผา เราต้องแยกทิ้ง การแยกขยะ จะช่วยให้สามารถนำขยะนั้นไปเลือกวิธีกำจัดได้อย่างเหมาะสมและเกิดประโยชน์สูงสุด ทั้งยังไม่ก่อให้เกิดกลุ่มควัน หรือ PM2.5 เหมือนอย่างการเผาตามที่โล่งแจ้ง
3. ควันธูป ควันเทียน ขี้เลื่อย กาว น้ำหอม ในธูป เมื่อติดไฟจะปล่อยสารพิษคล้ายบุหรี่และท่อไอเสียรถยนต์ รวมถึงสารก่อมะเร็ง ขณะที่การจุดเทียนจะเกิดสารตะกั่ว เพราะตะกั่วเป็นส่วนประกอบของการทำไส้เทียน
4. อย่าจอดรถแบบติดเครื่องยนต์ สาเหตุหลักอย่างหนึ่งของการเกิด PM2.5 คือไอเสียจากรถยนต์ ดังนั้นถ้าจะจอดรถเพื่อทำกิจกรรมก็ควรดับเครื่องยนต์ให้เรียบร้อย และควรตรวจเช็กสภาพรถด้วยว่าไม่ปล่อยควันดำ
5. อย่าถ่ายเอกสารเกินความจำเป็น ระหว่างถ่ายเอกสาร การอัดและปล่อยประจุไฟฟ้าที่ลูกกลิ้งและกระดาษ รวมถึงแสง UV จากหลอดไฟพลังงานสูงในเครื่องจะก่อให้เกิดก๊าซโอโซน ซึ่งมีความเป็นพิษสูงที่สุดในกลุ่มก๊าซอันตราย หากจับตัวกับฝุ่น PM2.5 และนำพาเข้าสู่ร่างกายก็เป็นอันตรายต่อสุขภาพ ในเมื่อวันนี้เรามีช่องทางออนไลน์ในการติดต่อและส่งข้อมูล ก็ควรถ่ายเอกสารให้น้อยลงเพื่อประโยชน์ต่อสิ่งแวดล้อม
เรื่องฝุ่น PM2.5 นั้นเป็นปัญหาใหญ่ที่คนมักมองข้ามเหตุปัจจัยเล็กๆ น้อยๆ ที่มีส่วนเสริมปัญหาให้เกิดมากขึ้น การเปลี่ยนพฤติกรรมด้วยการงด-ลด บางสิ่งหรือบางกิจกรรม ก็เป็นอีกทางหนึ่งที่ทำให้คนตัวเล็กๆ สามารถช่วยสะกดฝุ่นให้บางเบาลงได้บ้าง
เรามาเริ่มกันตั้งแต่วันนี้เลย